Teorik fizikçi ve yazar Jim Al-Khalili, listesinde J.G. Ballard’dan Terry Pratchett’a kurgunun önemli isimlerini bir araya getiriyor.

Çok sayıda popüler bilim kitabı yazdım. Üç yıl önce kurguda şansımı denemek istedim. “Ne kadar zor olabilir ki?” diye kibirli bir şekilde sordum kendi kendime. Düşündüğümden daha zordu. Ancak Sunfall romanını yazmaktan çok keyif aldım, tam olarak okumayı sevdiğim tarzda bir kitaptı.

Her zaman yakın gelecekte geçen bilim kurgu romanlarının hayranı olmuşumdur. Bilim kısmının inandırıcı olmasını tercih ederdim ve Arthur C. Clarke, Isaac Asimov ve Larry Niven’ın kitaplarıyla büyüdüm. Bu nedenle iş kendi bilim kurgu eserimi yazmaya gelince kitaba birçok bilimsel öğe yerleştirme konusunda kendime güvendim. Hikâyenin günümüzden yirmi yıl sonra geçmesi, dünyanın ileride nasıl bir yer olacağıyla ilgili tahminlerde bulunabileceğim ve bugünün bilim ile teknolojisini inandırıcı bir geleceğe uygulayabileceğim anlamına geliyordu. 

Sunfall bilim kurgunun alt türü, benim ona verdiğim ismiyle bir “dünyanın sonu romanı”dır. Bu tür, felaket gerilimini içerdiğinden kıyamet ya da kıyamet sonrası kurgusundan daha kapsamlıdır. Genellikle tehdit bilimden, yani insanlığın bilimi yanlış kullanmasından kaynaklanır. Buna iyi bir örnek olarak bilim insanlarının Tanrı’yı oynadığı ve virüsleri içeren berbat deneyler gerçekleştirdiği, Margaret Atwood’un Antilop ve Flurya romanını gösterebiliriz. Sunfall’da ise bilim Dünya’yı kurtarmaya çalışıyor.

İşte bana göre dünyanın sonuyla ilgili yazılmış en iyi kitaplar:

The Andromeda Strain (Andromeda Esrarı), Michael Crichton

1969 tekno-gerilim romanı, Crichton’ın çok satan bilim kurgu yazarı olmasını sağladı. Dünya’ya bir meteor tarafından taşınan “Andromeda” adında ölümcül bir virüsü anlatıyor. Virüs iki dakika içerisinde insan kanını pıhtılaştırarak ölüme neden oluyor. Crichton’ın bilimi insanlığa bir tehditmiş gibi betimlemesini ve iklim değişikliği ile ilgili bazı çelişkili görüşlerini doğru bulmasam da bizi Westworld (Batı Dünyası) filmiyle buluşturan yazara saygım sonsuz. Yazarın diğer bilim kurgu eserleri gibi Andromeda Esrarı da müthiş bir gerilim romanı.

Lucifer’s Hammer (Lucifer’ın Çekici), Larry Niven ve Jerry Pournelle

Bu listeyi derlemeden önce bilim kurgu koleksiyonumun bulunduğu raflarıma bakarken Niven’ın birçok eserine sahip olmam beni şaşırttı. Pournelle ve Niven sert bilim kurgu türünün ustaları. Bu kıyamet gerilimi romanını 1977’de yazdılar. Koca bir meteor Dünya’ya çarpar; devasa depremler, tsunamiler ve nihayetinde buzul çağına neden olur. Bir grup insan hayatta kalmak için mücadele eder.

Moonseed, Stephen Baxter

Baxter fizikteki olağanüstü fikirleri araştıran sert bilim kurgu yazarıdır. Nasa üçlemesinin son kitabı Moonseed alternatif tarih kategorisine giriyor. Uzay görevinden geri dönenler yanlarında “moonseed” adı verilen nano maddeden getirirler. Bu madde bütün inorganik maddeleri kendi türüne çevirmektedir. Dünya parçalara ayrılmaya başladığında bir grup bilim insanı Dünya’yı kurtarmaya çalışır.

Earth (Dünya), David Brin

Günümüzden birkaç yıl sonra geçen romanda Dünya’nın merkezine yapay bir kara delik düşer. Bir yıl içerisinde bütün gezegenin yok olacağını öğrenen bilim insanları felaketi önlemek için çılgınca çalışırlar. Ancak bazıları çözüm ararken, diğerleri Dünya’nın kurtulmasının tek yolunun insanların yok olmasından geçtiğine inanır.

Quantum Night, Robert J. Sawyer

Psikoloji, kuantum fiziği ve insan bilincinin harika bir karışımı olan kitap 1980’lerin sonunda Roger Penrose’un ürettiği teoriden esinlenerek yazıldı. Şimdilerde teori pek ciddiye alınmamasına rağmen birçok bilim kurgu eserinde etkileri hissediliyor. 

İstasyon On Bir, Emily St. John Mandel

Bu kıyamet sonrası temalar üzerine kurulu romanda grip salgınının insanların çoğunun öldürmesinden sonrası anlatılıyor. Aynı zamanda içleri ısıtan iyimserliğe sahip bir kitap. Bir grup aktör ve müzisyen Shakespeare’in oyunlarını sergilemek için Amerika’da yola koyuluyorlar. Bu Brian Aldiss ile bağdaşlaştırılan alt tür “keyifli felaket” olarak adlandırılır ve Yürüyen Ölüler gibi distopik eserlerden tamamen ayrılır.

The Drowned World (Boğulan Dünya), J.G. Ballard

1962’de yazılan roman küresel ısınmanın yol açtığı kıyamet sonrası bir geleceği anlatıyor. İstasyon On Bir’in aksine hikâye son derece karanlık ve depresif: Hayatta kalanlar uygarlığın yok olduğu bir dünyada kendi ahlak kurallarını yaratmak zorunda kalıyor. Roman, iklim değişikliğini anlatan kurgu metinlerinden ilki olarak biliniyor.

Kedi Beşiği, Kurt Vonnegut

Bilim adamı Doktor Felix Hoenikker bütün Dünya’yı donduracak güce sahip “ice-nine” adında ölümcül bir kimyasal madde yaratır. Maddenin nerede olduğuna dair arayışlar Hoenikker’in eksantrik çocukları, Karayipler’deki çılgın diktatör ve delilikle son bulur. 

The Year When the Stardust Fell (Yıldız Tozunun Düştüğü Yıl), Raymond F. Jones

Bu eser başka bir “uzaydan gelen tehdit” romanıdır. Gizemli, parlak bir kuyruklu yıldız makinelerin çalışmasını durdurarak uygarlığın son bulmasına neden olur. 

Kıyamet Gösterisi, Terry Pratchett ve Neil Gaiman

Listem fazlasıyla komik bir kitapla son buluyor. Kıyamet önümüzdeki Cumartesi akşamı, yemekten önce geliyor. Kıyamet öncesi her zamanki gibi kaos patlak veriyor, ölümlüler arasında yaşayan şeytan ile melek kıyamet gününü engellemek için bir araya geliyor. Gaiman kitabın çıkış noktasının Richmal Crompton’ın Sadece William romanının parodisini yazmak olduğunu ve kitaba başlangıçta Deccal William adını koymayı düşündüğü, ancak Terry Pratchet ile işbirliği içinde olması kitabı karmaşıklaştırdığını ve birçok olay örgüsünün ortaya çıkmasına neden olduğunu söyledi.  

Çeviren: Aslı İdil Kaynar